Tuesday, October 25, 2022

Cái Tôi Và 5 Cách Để Giảm Thiểu Cái Tôi Của Mình

 

 Cái Tôi Và 5 Cách
Để Giảm Thiểu Cái Tôi Của Mình


Con người từ khi ra đời đã tồn tại cái tôi, mỗi người đều có Cái Tôi riêng, không ai giống ai. Từ đó hình thành nên tính cách cá nhân rất khác nhau dù chúng ta cùng sống trong cùng một xã hội.

Trong triết học, Cái Tôi hay Bản Ngã là phạm trù phản ánh cái riêng có được của trung tâm tinh thần một con người. Được hiểu là cái tôi ý thức, hay đơn giản là Tôi, bao hàm trong đó những đặc tính để phân biệt tôi với những cá nhân khác.

Con người ai cũng có bản ngã, từ đó hình thành nên cái tôi. Nó mang tính chất cá nhân, vì vậy mỗi con người là một thế giới. Cái Tôi cũng có hai mặt giống như một tấm huy chương, con người liên đới và sống với nhau cũng thể hiện theo khuynh hướng hai mặt trái và phải. Nên chúng ta phải chịu trách nhiệm về suy nghĩ và hành vi của mình, hay dở, tốt xấu, chứ không phải là chuyện ngẫu nhiên mà có.

Theo đúng nghĩa của nó, Cái Tôi không có gì là xấu, miễn sao mỗi người biết điều chỉnh nó cho phù hợp với những thứ có liên quan đến cuộc sống của mình. Cái Tôi không những tốt mà còn rất tốt. Nó là nguyên nhân và cũng là lý do cho sự tồn tại của mỗi con người. Nếu không có nó, không những bạn mà ngay cả chúng ta sẽ rơi vào sự hoang mang trong suốt cuộc hành trình đi tìm bản thân mình.

Tuy nhiên, chúng ta thường nghe đến cụm từ «Cái Tôi cao» với những cái lắc đầu rất hay gặp: «Cái tôi của nó quá lớn!». Người có Cái Tôi quá lớn sẽ tự nghĩ mình là số 1, không ai quan trọng hơn mình, xem thường người khác, dần dần trở nên «láo», hống hách, không còn biết quan tâm đến giá trị của ai bên cạnh.

Cái Tôi cao

Chúng ta thường không nhận ra được «Cái Tôi cao» ở bản thân mình. Bởi:

- Chúng ta chỉ công nhận, lắng nghe, thấy vui khi được người khác nói về những cái tốt, thế mạnh của mình. Nhưng chúng ta lơ là, không suy nghĩ, thậm chí đôi khi là khó chịu khi nghe thấy những điểm yếu, khuyết điểm của mình

- Chúng ta chỉ nhìn thấy những cái mình có mà không biết đến những gì mình chưa có. Nói cách khác là tự thỏa mãn với chính mình.

- Chúng ta luôn nhìn thấy kết quả mọi thứ mình làm tốt hơn người khác, không ai bằng mình.

- Chúng ta luôn nhìn thấy mọi thứ của mình là tốt nhất, và không ai có những thứ ấy tốt hơn mình.

- Chúng ta không thể lắng nghe được những điều người khác nói và suy ngẫm về nó.

- Chúng ta không sẵn sàng chấp nhận (đón nhận) sự thay đổi, ngay cả khi biết nó đúng.

- Chúng ta không sẵn sàng nghiên cứu, học hỏi. Sự học hỏi ở đây, không chỉ là học hỏi kiến thức có liên quan đến công việc chuyên môn, mà là nhìn và học hỏi ở những người xung quanh, với những điều bản thân mình chưa có, không có.

- Một người leo lên nấc thang danh vọng, địa vị càng cao, thì cái tôi mà họ vác trên vai dường như càng nặng.

Người có «cái tôi» quá lớn, là người luôn xem mình là nhất, không chịu thua kém bất cứ ai, bất cứ việc gì, xem thường suy nghĩ, lời nói của người khác, không cần biết điều mình làm đúng hay sai, tốt hay xấu, cứ tự hào một cách vô ý thức,… Chính «cái tôi» đó sẽ biến họ thành người láo toét, hống hách, coi khinh người khác,… Không biết những người có «cái tôi» quá lớn, có bao giờ họ nhìn lại để thấy bản thân mình như thế nào hay không?

Và có một điều rất quan trọng trong «Cái Tôi cao», đó là chúng ta coi trọng giá trị bản thân mình hơn giá trị của người khác.

Bạn nghĩ rằng, khi bạn ăn mặc lịch sự, bước vào những nhà hàng sang trọng, làm việc trong một công ty danh tiếng, chuyên nghiệp, là bạn «hơn» một người nào đó, làm công việc chân tay, là «cu li», bốc vác ở vỉa hè?

Nếu có suy nghĩ vậy, tất cả mọi thứ bạn đang có đều là vô giá trị. Bởi, mỗi con người ở cuộc sống này, đều có một vị trí để sống. Vị trí nào cũng cần thiết, quan trọng, có giá trị riêng. Còn mọi sự so sánh đều là khập khiễng.

Nếu như bạn chỉ nhìn thấy giá trị của bản thân mình mà không nhìn thấy được giá trị của những xung quanh, bạn sẽ không thể bước được bất cứ đâu.

Vậy làm sao cởi bỏ được cái gánh nặng cái tôi đó ra? Làm thế nào để kiểm soát được trạng thái tâm lý tự ti mặc cảm, hay ngược lại, tâm lý tự cao tự đại của mình? Làm sao để có thể vượt ra khỏi cái tôi tiêu cực, cái bản ngã nghiệp chướng của chính mình để có thể là một người tự do, được sống hồn nhiên yêu đời và hạnh phúc

Rồi cũng có một lúc nào đó, họ cũng thấy mình sai, cũng biết ân hận, hối tiếc,… nhưng chính những điều đó có đủ mạnh để giúp họ vượt qua «cái tôi» của chính con người họ hay không? . Cũng có khi nhìn lại dù chỉ là thoáng qua, họ thấy đôi khi họ có «quá đáng» nhưng cho rằng cái mình nghĩ, mình nói ra là đúng, và mình cũng không có ý hại ai;… . rồi họ vẫn sống với «cái tôi» to lớn của họ.


5 cách để giảm thiểu cái tôi của mình

1. Tập bớt nói chuyện với trí não

Hãy làm sao để tâm trí ta được lặng yên. Chỉ nghĩ về mình khi nào cần giải quyết cái gì có tính thực tiễn của cuộc sống mà thôi. Thiền là phương pháp tốt nhất (meditation) bạn sẽ bình thản hơn, chú ý hơn và bằng lòng hơn.

2. Đừng tìm cách bảo vệ cái tôi

Khi gặp thất bại đừng… chửi mắng mình, khi người khác thất bại, đặc biệt người thân thì đừng công kích họ. Đừng mất thì giờ và sức lực đi bảo vệ hình ảnh cái tôi của mình. Khi bạn thấy mình có vẽ muốn bảo vệ cái tôi dữ quá thì hãy nhớ các hăm doạ cho cái tôi này thường không có thật, hãy tập trung giải quyết các tình huống cụ thể bên ngoài thì tốt hơn.

3. Hãy từ bi với chính mình (self-compassion)

Khi gặp thất bại, thất chí ngã lòng, hãy từ bi với bản thân. Nếu bạn đối xử với chính mình với lòng tử tế và kính trọng khi mọi chuyện nát bét ra hết, cái ngã (ego) của bạn sẽ không bị bão tố cuộc đời vùi dập và vì thế bạn đâu cần phải bảo vệ nó!

4. Đừng nuôi dưỡng cái ngã

Thật ra nếu bạn có tưởng tượng ra mục tiêu của đời mình là gì thì cũng tốt, nhưng coi chừng, kiểu cố gắng như thế để «biến tướng» cuộc đờì bạn theo ý mình chỉ tổ làm cho «cái tôi» của bạn thêm lớn lao và thêm… đáng ghét… Cứ chạy theo «mục tiêu, đích nhắm» trong cuộc đơì có thể sẽ làm bạn thấy mục tiêu của cuộc đơì là phải hoàn tất cái gì đó trong tương lai, khiến bạn sẽ quên là cuộc đời duy nhất mà bạn đang có chính là cuộc đờì vào ngay lúc này, chứ không phải của quá khứ và tương lai. Hãy nắm bắt cái hiện tại (the power of now)

5. Đừng tin vào bất cứ cái gì bạn suy nghĩ

Cái cảm nhận của bạn về chính bạn và về thế giới thường được tựa vào các cách thức rất hẹp hòi vị kỷ của bản thân. Hãy luôn tự nhủ là bạn không phải lúc nào cũng nghĩ đúng về mình và về thế giới bên ngoài, cái đó các nhà tâm lý học gọi là «ego-skepticism», rất tốt cho hạnh phúc dịu dàng của bạn.

Bởi vì chúng ta có cái ngã, nên chúng ta có thể quyết định làm nhiều điều để cái ngã thôi không bao phủ quyền lực độc tài của nó lên cuộc đơì của chúng ta. Hãy làm sao «cái ngã» làm việc cho chúng ta, hơn là chống lại chúng ta.

Phá ngã chấp là bước đầu lên đường nếm mùi vị «không thể tưởng tượng» của hạnh phúc, ngay bây giờ, tại đây!

Albert Einstein từng nói rằng: «Cái tôi và sự hiểu biết tỷ lệ nghịch với nhau. Hiểu biết càng nhiều, cái tôi càng bé. Hiểu biết càng ít, cái tôi càng to.»

Nguồn: facebook.com

Tuesday, October 11, 2022

Những Thay Đổi Ở Tuổi 73


Những Thay Đổi Ở Tuổi 73

https://hung-viet.org/p22826a29213/nhung-thay-doi-o-tuoi-73
https://www.vietnamngaymai.com/node/136754

Tôi, Trần Văn Giang, bắt đầu bước vào tuổi 73. Đã về hưu được 4 năm vì lý do sức khỏe (tạm gọi là «4 Cao»: Cao đường, Cao máu, Cao mỡ và Cao niên!). Tôi xin ghi lại những thay đổi của tôi bắt đầu từ buổi đầu của tuổi Thất Thập để chia sẻ cùng quý vị tuổi trẻ hơn, cũng như già hơn tôi. May ra những dòng sau đây đóng góp thêm được vài hòn sạn vào trong cái sàng trí tuệ và khôn ngoan của cuộc sống,

1. Tôi đã thay đổi. Tôi không còn nghĩ là tiếng nói hay quan điểm của tôi quan trọng nữa. Tôi đã viết trên 500 bài với đủ các vấn đề, phần lớn là các đề tài chống Cộng tới cực đoan. Nhìn lại, vì các lý do riêng ở cuộc sống trên đất tạm dung, có rất ít người quan tâm và nhiều khi tôi còn bị chỉ trích là chỉ làm chuyện «tào lao.» Dân Việt ngàn năm vẫn là dân Việt, nhưng chế độ Công sản y như tã lót, sẽ phải bị thay không sớm thì muộn. Tôi không hề trở cờ, nhưng không tiếp tục dóng cao tiếng nói chống Cộng nữa. Chính nghĩa là của chung, không phải của một vài người như tôi. Tôi để mọi người tự nhận ra.

2. Tôi đã thay đổi. Ngoài việc yêu thương Bố Mẹ (cả hai đã mất lâu rồi!), anh em, vợ con và chó mèo nuôi trong nhà, tôi bắt để ý và yêu thương chính bản thân của tôi hơn: quan tâm về vấn đề sức khỏe trong việc ăn uống, nghỉ ngơi, đi bộ mỗi ngày... (hàng tuần tôi cũng không quên mua vài đồng «lottery» thử thời vận tuổi già !). Sức khỏe của tôi dù không khá hơn, nhưng cũng không tệ hơn! That is a big improvement!?

3. Tôi đã thay đổi. Tôi không còn lên tiếng (qua Social Media) sửa sai bất cứ ai dù cho tôi thấy là họ đã sai rõ ràng (!) Đối với tôi bây giờ, làm cho người khác toàn hảo hơn không phải là nhiệm vụ của tôi. Tôi thấy sự hòa thuận còn quý hơn là sự toàn hảo.

4. Tôi đã thay đổi. Tôi không ngớt và rất rộng rãi khen ngợi những thành quả lớn hay bé của mọi người thân quen chung quanh. Cố gắng làm cho họ phấn khởi thêm và như thế cũng làm tôi vui hơn.

5. Tôi đã thay đổi. Tôi không còn tức giận hay nổi nóng khi có người nói xấu tôi vì họ tưởng tôi ganh đua vói họ. Thực ra, tôi không còn sức lực để ganh đua với ai hết trơn hết trọi. Tôi đã từ bỏ tất cả các ganh đua từ lâu rồi hè!

6. Tôi đã thay đổi. Tôi không quan tâm hay mắc cở về chuyện vẫn mặc quần áo cũ, mang giầy dép cũ, lái cái xe cũ (xe của tôi đã 12 tuổi và chạy trên 125 ngàn miles). Tôi thấy tư cách quan trọng hơn là bề ngoài.

7. Tôi đã thay đổi. Tôi hoàn toàn tránh nhắc nhở người già về việc họ nói những câu chuyện mà tôi đã nghe họ nói nhiều lần rồi. Những câu chuyện lập lại như vậy giúp trí nhớ của họ sống động hơn, tránh được vấn đề lú lẩn.

8. Tôi đã thay đổi, Tôi không còn thấy xấu hổ hay giận hờn nếu có người nói là tôi sai. Sự sai lầm của tôi làm tôi thấy gần gũi với họ hơn (I feel more human!).

9. Tôi đã thay đổi. Tôi không còn mặc cả về 15-20 xu với các bà mẹ bán rau, trái cây trước các chợ Việt Nam. Vài chục xu không thể làm lủng ngân sách gia đình tôi, nhưng có thể giúp nhưng người nghèo buôn thúng bán bưng kiếm thêm chút bạc cắc nuôi gia đình.

10. Tôi đã thay đổi. Tôi cũng không còn thương lượng khắt khe, sát ván về giá cả «estimate» với các ông thợ sửa xe, thợ sửa ống nước… vì họ làm được những việc mà tôi không tự làm lấy một mình được.

11. Tôi đã thay đổi. Tôi cho «Tip» rộng rãi hơn tại nhà hàng ăn, tiệm hớt tóc… Tôi thấy họ cười nhận vui vẻ hơn và tôi hiểu rằng công việc của họ vất vả hơn đời sống của tôi.

12. Tôi đã thay đổi. Tôi nhận thấy cái tâm trạng «bị mất mặt» không quan trọng bằng chuyên phải «duy trì tình thân Tôi không hề phải sống cô đơn.

13. Tôi đã thay đổi. Tôi đang sống những ngày còn lại như … «những ngày còn lại» - Những ngày rất quý báu của cuộc đời.

Ngày biến thành tuần lễ rồi thành tháng, thành năm… Thời gian tiếp tục thay đổi giống như tôi thay đổi. Tôi cảm thấy cuộc sống của tôi thoải mái, hạnh phúc hơn với những thay đổi kịp thời này.

Quý vị có những thay đổi gì hay không nhỉ?

 Trần Văn Giang
Orange County, Oct. 6, 2022

Wednesday, October 5, 2022

Quên Tuổi Già đi nhé!


Quên Tuổi Già đi nhé!

 



Răng yếu - Thì ăn súp,

Răng khoẻ - Thì nhai xương,

Còn sức - Chơi bốn phương,

Yếu mệt - Thì nằm nghỉ.

 

Không bận tâm suy nghĩ,

Danh vọng với tiền tài,

Con cái - Đúng hay sai,

Tự nó - Rồi sẽ hiểu.

 

Không đợi con báo hiếu.

Không buộc người trả ơn,

Không thù hận căm hờn,

Không chi ly tính toán.

 

Vô tư và đơn giản,

Giúp được ai thì làm,

Không chắt bóp, tham lam,

Không so bì, ích kỷ.

 

Để cho đầu óc nghỉ,

Luyện cho sức dẻo dai,

Luyện giấc ngủ sâu, dài,

Luyện ăn, uống ngon miệng.

 

Vui đâu - Thì cứ đến,

Cho thư thái tâm hồn,

Sức khoẻ - Phải bảo tồn,

Khám định kỳ- Nên nhớ !

 

Nhỡ có bệnh - Không sợ,

Tìm ra cách - Dung hoà,

Trong vũ trụ - Bao la,

Con người luôn nhỏ bé.

 

Hãy sống - Cho vui vẻ,

Được nhiều, ít - Tuỳ thiên,

Về Giời... lẽ tự nhiên,

Cũng không cần phải xoắn.

 

Ai rồi cũng sẽ già,

Việc gì mà phải xoắn ?

Đời cũng đâu phải ngắn,

Cứ vui vẻ sống thôi.

 

Còn khoẻ mạnh cứ chơi,

Quên tuổi già đi nhé !

Miễn làm sao ta khỏe,

Con cháu đỡ phải lo.

 

Giờ thằng bé thằng to,

Về hưu bằng nhau hết,

Tiền nhiều nhưng khi chết,

Có mang đi được đâu ?

 

Nên giờ có nghèo giàu,

Đều là không quan trọng,

Giờ chẳng ham danh vọng,

Chẳng mơ chức mơ quyền.

 

Miễn sao có ít tiền,

Không phải nhờ con cháu,

Gặp nhau thì tán gẫu,

Còn khoẻ đi chơi xa,

Yếu thì ở lại nhà,

Buôn dưa và chém gió,

Con cái - kệ chúng nó.